ประเพณีลอยเคราะห์ เป็นพิธีกรรมอย่างหนึ่งของชาวไทยทางภาคใต้ ซึ่งอยู่ติดกับทะเล โดยนำแบบอย่างของชาวฮินดูในประเทศอินเดียในสมัยพุทธกาลมาใช้ ซึ้ง
นั้นก็คือ พิธีล้างบาป ของศาสนาพราหมณ์
ตามหลักฐานการเข้าสู่เมืองไทยของศาสนาพุทธ บอกว่าศาสนาพุทธเข้าสู่เมืองไทยทางตอนใต้ของประเทศ นั้นคือเมืองนครศรีธรรมราชซึ่งในสมัยนั้นเรียกว่าเมือง
ตามะลิงค์ หรือ ตามพรลิงค์ เป็นเมืองที่พุทธศาสนาเจริญรุ่งเรืองยิ่งเป็นแห่งแรก โดยที่ศาสนาพุทธเดิมเกิดจากประเทศอินเดีย ฉะนั้นเมื่อศาสนาพุทธเข้าสู่
ประเทศไทย ก็นำเอาอารยธรรมต่างๆ ของอินเดียเข้ามาด้วยโดยเฉพาะศาสนาพราหมณ์ โดยที่เราไม่ทรายว่าอารยธรรมอันไหนเป็นของพุทธ อันไหนเป็นของ
พราหมณ์ เช่น พิธีโกนจุก แต่งงาน ขึ้นบ้านใหม่ พิธีศพ การไหว้พระภูมิเจ้าที่ ฯลฯ
คำว่าเคราะห์ (พราหมณ์) ตรงกับพุทธว่า อุปัทวะ คือสิ่งที่คอยทำให้ขัดข้อง ขุ่นมัว มัวหมอง เลวร้าย
การลอยเคราะห์ ก็คือ การนำสิ่งไม่ดีทั้งหลายทั้งปวง ออกจากร่างกาย ครอบครัว หมู่บ้าน
ชาวสมุยได้นำพิธีกรรมนี้มาจากนครศรีธรรมราช ซึ่งเป็นของพรหมณ์ที่ปะปนมากับศาสนาพุทธ ในตอนที่ษสสนาพุทธเข้าสู่ประเทศ โดยเหตุที่เดิมสมุยขึ้นกับเมือง
นครศรีธรรมราช ประเพณีวัฒนธรรมต่างๆจึงหลั่งไหลเข้าสู่ไปสู่เกาะสมุยด้วย
พิธีลอยเคราะห์ของชาวสมุย สมัยก่อนนิยมประกอบพิธีในเดือนเมษายน หรือพฤษภาคม เพราะเป็นฤดูแล้ง สถานที่ประกอบพิธีส่วนมากจะเป็นสถานที่ใกล้ๆชายทะเล
ทุกแห่งจะปลุกศาลา ไว้ 1 หลัง เรียกว่า ศาลพ่อตา คือที่ประทับของเทวดาผู้คุ้มครองหมู่บ้านให้อยู่เย็นเป็นสุข
ปัจจุบัน พิธีทำบุญหน้าบ้านยังมีอยู่ แต่พิธีลอยเคราะห์ เกือบจะหมดไปจะมีก็แต่ที่ ตำบลแม่น้ำ ซึ่งเป็นเพียงหมู่บ้านเท่านั้น เป็นที่น่าเสียดายว่าพิธีนี้จะหมดไปจาก
แผ่นดินสมุย จึงควรที่จะทำการฟื้นฟูเพื่อสืบสานวัฒนธรรมที่ดีงาม ที่บรรพบุรุษเคยปฏิบัติสืบต่อกันมาให้คงอยู่ต่อไป
หมายเหตุ การทำบุญหน้าบ้านหรือทำบุญศาลาพ่อตา นิยมประกอบประกอบพิธีในวันเสาร์หรือวันอังคาร
แหล่งที่มา : https://sites.google.com/site/dekhmuy/4
เครดิตภาพ จากคุณพิทักษ์ พรหมจันทร์